به نقل از «جماران»

فعلا نگران تنش بیشتر میان ایران و پاکستان نباشید / اسلام آباد نگران دوستی بیشتر تهران و دهلی است

تاریخ انتشار: ۷ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۶۰۹۶۹۸

به گزارش جماران، «چاتم هاوس: در تازه ترین نوشتار به بررسی تنش اخیر میان ایران و پاکستان پرداخته و می نویسد:

تشدید تنش‌های اخیر بین ایران و پاکستان نگرانی‌ها را در مورد سرایت احتمالی درگیری از خاورمیانه به جنوب آسیا افزایش داده است. رویدادهای ماه‌های اخیر نقش ایران را به‌عنوان یک بازیگر ژئوپلیتیکی از طریق حمایت از نیروهای نیابتی منطقه‌ای مانند حماس و حوثی‌ها برجسته کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 اما در 16 ژانویه، ایران دست به اقدام مستقیم زد و حملاتی را به پایگاه های ادعایی گروه شبه نظامی جیش العدل (ارتش عدالت) در استان بلوچستان پاکستان، که هم مرز با ایران است، انجام داد. پاکستان دو روز بعد با حملات هوایی خود به چندین هدف در استان سیستان و بلوچستان ایران با هدف قرار دادن پناهگاه‌های ادعایی ارتش آزادی‌بخش و جبهه آزادی‌بخش بلوچستان به اقدام نظامی ایران پاسخ داد.

در پاسخ، اسلام آباد سفیر خود را از تهران فراخواند و از بازگشت سفیر ایران به پاکستان ممانعت به عمل آورد، هرچند هر دو طرف از آن زمان برای بازگرداندن روابط دیپلماتیک به توافق رسیده اند. اکنون گفته شده که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در پایان ژانویه به منظور عادی سازی مجدد روابط به پاکستان سفر می کند.

علیرغم ترس از این که این تحولات جبهه جدیدی را در درگیری و بی ثباتی جاری در خاورمیانه باز کند، هر دو طرف تا کنون کنترل اوضاع را در دست گرفته و وزارت خارجه هر دو کشور اعلام کرده اند که اقدامات آنها شورشیان پناه گرفته در قلمرو کشور دیگر را هدف قرار داده، نه خود دولت های مرکزی در تهران و اسلام آباد را.

این نشان می‌دهد که اقدامات ایران در قبال پاکستان ارتباط مستقیمی با اقدامات این کشور در خاورمیانه و تحولات ژئوپلیتیکی گسترده‌تر ندارد. هیچ یک از این دو کشور خواهان درگیری گسترده تر نیستند. در حالی که پاکستان با وضعیت وخیم اقتصادی دست و پنجه نرم می کند و برای انتخابات سراسری ماه آینده آماده می شود، ایران در چندین جبهه درگیر است.

برخلاف بی ثباتی های مزمن در رابطه پاکستان با همسایگانش هند و افغانستان، روابط با ایران نسبتاً پایدار بوده است. ساعاتی پیش از حملات هوایی ایران، انورالحق کاکار، نخست وزیر موقت پاکستان، در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس با وزیر امور خارجه ایران دیدار کرد. در همان روز دو کشور رزمایش دریایی مشترکی را در نزدیکی تنگه هرمز و خلیج فارس انجام دادند.

پاکستان و ایران همچنین برای ایجاد ثبات در افغانستان با یکدیگر همکاری کرده‌اند، اگرچه اسلام‌آباد تمایل دارد از گروه‌های سنی اکثریت قومی پشتون حمایت کند در حالی که تهران وزن خود را پشت سر جامعه تاجیک فارسی‌زبان و عمدتاً شیعه هزاره قرار داده است. قبل از حمله آمریکا به افغانستان در سال 2001، این دو کشور از طرف‌های مخالف در جنگ داخلی افغانستان حمایت می‌کردند، پاکستان از طالبان و ایران از ائتلاف شمال حمایت می‌کردند.

بلوچ های دو سوی مرز چه می خواهند؟

اگرچه گستردگی خصومت‌های اخیر بی‌سابقه بود، تنش‌ها و درگیری‌های مرزی چیز جدیدی نیست. ایران و پاکستان مدت‌هاست که یکدیگر را متهم کرده‌اند که اجازه داده‌اند از خاک‌شان برای حملات شورشیان در سراسر 900 کیلومتر مرز مشترک استفاده شود. در مرکز این خصومت‌ها، چندین گروه برای حقوق جمعیت قومی بلوچ در هر دو کشور مبارزه می‌کنند،  اگرچه تفاوت‌های مشخصی در این تحرکات نظامی وجود دارد.

شورش در سمت ایران، ریشه‌های اسلام‌گرای سنی دارد و توسط گروه وابسته به دولت اسلامی (داعش)، یا جیش‌العدل که در سال 2012 تأسیس شد، رهبری می‌شود. جندالله وابسته به القاعده، مجموعه ای از حملات را علیه ایران انجام داده است. حمله تروریستی سوم دی ماه در کرمان که منجر به کشته شدن بیش از 80 نفر شده و به داعش نسبت داده می شود عملا عبور از خط قرمز تهران بود و در نتیجه آن،  ایران حملاتی را علیه عراق، سوریه و پاکستان آغاز کرد.

در پاکستان، تحرکات بلوچ‌ها ریشه‌های ناسیونالیستی سکولار بیشتری دارد و می‌توان آن را در تجزیه شبه قاره هند در سال 1947 دنبال کرد . آنها خواستار یک دولت مستقل یا خودمختار بلوچ هستند.

آیا خطر تشدید تصادفی تنش وجود دارد؟

در حالی که هیچ یک از طرفین خواهان یک درگیری گسترده تر نیستند، خطر نهفته تشدید تصادفی تنش وجود دارد، به ویژه هنگامی که هر دو طرف به دنبال تامین امنیت ملی خود هستند.  ایران مشتاق است نشان دهد که از حاکمیت خود محافظت می‌کند، در آنسوی میدان هم اقدام پاکستان در پاسخ نظامی به حمله ایران، به کمک ترمیم وجهه ارتش آمده است.  وجهه ارتش این کشور با برکناری رهبر محبوب عمران خان در سال 2022 پس از نارضایتی ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی از او،  خدشه‌دار شد.

چگونگی تأثیر تنش‌های ایران و پاکستان بر روابط با طرف‌های ثالث نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد. حملات هوایی ایران به دنبال سفر اس جایشانکار، وزیر امور خارجه هند به تهران در اوایل هفته جاری صورت گرفت. زمان وقوع این امر می تواند به روایت دیرینه اسلام آباد مبنی بر اینکه هند به دنبال محاصره پاکستان از طریق تعمیق روابط با کشورهای همسایه و حمایت از شورشیان بلوچ است، دامن بزند.

هند و ایران شراکت استراتژیک عمیق‌تری را دنبال می‌کنند و سفر جایشانکار این موضوع را مجدداً به تصویر کشید. در این سفر  همچنین شاهد پیشرفت پروژه بندر چابهار بودیم که توسط هند و ایران به عنوان یک هاب ترانزیتی منطقه ای و در رقابت با سایر پروژه های بندری منطقه از جمله بندر گوادر پاکستان با بودجه چین توسعه یافته است.

منبع: جماران

کلیدواژه: انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی ایران و پاکستان انتخابات مجلس لیگ برتر طوفان الاقصی ایران و پاکستان اسلام آباد دو کشور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۶۰۹۶۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفر رئیسی حائز اهمیت است/ تحریم‌های آمریکا اهمیتی ندارد

وزیر امور خارجه پاکستان سفر اخیر رئیس جمهوری اسلامی ایران به آن کشور را حائز اهمیت دانست و تاکید کرد: اسلام‌آباد اهمیتی به تحریم‌های آمریکا نمی‌دهد و هر آنچه که مطابق با منافع ملی باشد انجام خواهد شد.

به گزارش مشرق، سناتور محمد اسحاق دار طی گفت وگو با خبرنگاران در پارلمان در اسلام‌آباد گفت: سفر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به پاکستان بسیار حائز اهمیت است و دولت به زودی رهبران جناح اپوزیسیون را در جریان کامل جزئیات و دستاوردهای این سفر قرار خواهد داد.

وی درباره طرح خط لوله انتقال گاز از ایران به پاکستان نیز افزود که ما نیازی به پنهان کاری نداریم و اگر سوء تفاهم‌های اخیر میان دو کشور حل نشده بود پس چرا رئیس جمهور ایران باید به پاکستان سفر کند.

وزیر امور خارجه پاکستان اظهار داشت: اینکه در بیانیه مشترک ایران و پاکستان در پایان سفر آیت‌الله رئیسی اشاره‌ای به مذاکرات خط لوله گاز نشده است، مساله‌ای نیست؛ بحث اصلی این است که ما اهمیتی به تحریم‌های آمریکا نمی دهیم.

وی تاکید کرد: پاکستان هر آنچه که مطابق با منافع ملی خود باشد را انجام خواهد داد و ما اهمیتی به تحریم‌های آمریکا نمی دهیم.

سناتور اسحاق درباره گزارش حقوق بشری وزارت امور خارجه آمریکا علیه پاکستان نیز گفت که ما این بیانیه را رد کرده و پاسخ مناسبی به آن داده‌ایم.

پیش از این وزیر دفاع پاکستان سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به اسلام آباد را بسیار حائز اهمیت و موفقیت آمیز خوانده و تاکید کرده بود: ما به یافتن راهی برای پیشبرد پروژه مشترک گازی با تهران خوشبین هستیم.

خواجه محمد آصف با اشاره تلویحی به آمریکا که اخیرا نسبت به تقویت همکاری‌های تهران و اسلام‌آباد ابراز نگرانی کرده است، افزود: ما اهمیتی به مخالفت‌های خارجی نمی دهیم، لذا اگر کسی در پی سفر آیت‌الله رئیسی دچار دردی شده، ما دوایی برای درد آنان نداریم.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی در اولین سفر خارجی خود در سال جدید، روز دوشنبه سوم اردیبهشت وارد اسلام‌آباد شد. رئیس جمهور ایران همچنین از شهرهای لاهور و کراچی نیز بازدید کرد.

وی در اسلام‌آباد روز پرکار و فشرده‌ای داشت. وزیر خارجه پاکستان با حضور در هتل محل اقامت رئیس جمهور، با وی دیدار و سپس آیت‌الله رئیسی راهی کاخ نخست وزیری شد؛ جایی که محمد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان رسما از وی استقبال کرد. پس از آن دیدارهای دوجانبه و سپس رایزنی میان هیات‌های بلندپایه به ریاست سران دو کشور برگزار شد.

مقامات ایران و پاکستان همچنین در حضور آیت الله رئیسی و شهباز شریف ۸ تفاهم نامه همکاری نیز امضا کردند.

آیت الله رئیسی سپس با آصف علی زرداری همتای پاکستانی خود دیدار کرد و طرفین طیف گسترده‌ای از موضوعات مهم دوجانبه، تحولات منطقه و بین المللی به ویژه جنایات رژیم غاصب اسرائیل علیه نوار غزه و فلسطین را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

سخنگوی وزارت امور خارجه پاکستان نیز امروز در نشست خبری هفتگی خود با اشاره به اهمیت توافقات اخیر با جمهوری اسلامی ایران به ویژه برای تسریع نهایی‌سازی قرارداد تجارت آزاد و مذاکرات درباره خط لوله گاز، تاکید کرد: سفر آیت‌الله رئیسی فرصتی برای تعمیق همکاری‌های همه جانبه ما با ایران بود.

منبع: ایرنا